معرفی ست سرم
ست سرم برای تزریق داخل وریدی یا تزریق مستقیم به رگ استفاده میشود. حدود ۳ میلی لیتر مایع برای بزرگسالان داریم برای مواقعی که به صورت زیر جلدی یا عضلانی به آنها تزریق میکنیم، زیرا بیش از این مقدار باعث ایجاد مشکلاتی در بافت اطراف محل تزریق میشود، اما چون تزریق ست سرم مستقیما وارد رگ بیمار میشود، تنها محدودیت آن، محدودیت در مقدار مایعی است که انسان میتواند بدون دریافت مایع بیشتر از بدن، مصرف کند. ( که میتواند منجر به مشکلات پزشکی مانند نارسایی قلبی، فشار خون بالا و آب اوردن ریه شود. ). محدوده ایمنی مصرف روزانه مایع بر اساس وضعیت، اندازه و سن بیمار متفاوت خواهد بود، به عنوان مثال بیماریهای متعددی مانند نارسایی قلبی، نارسایی کبدی و دیابت میتوانند نیاز مصرف روزانه مایع را برای بیمار کاهش دهند. محدودیتهای مصرف باید با توجه به شرایط بیمار، توسط پزشک مشخص شود، اما برای بزرگسالان سالم، محدودۀ نرمال مصرف کل مایع(از مایعات سرم یا مایعاتی که میخورند) باید ۳۵ تا ۵۰ میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن در روز باشد. برای مثال، یک بزرگسال ۱۰۰ کیلوگرمی، باید هر روز مقدار ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ میلی لیتر یا ۵/۳ تا ۵ لیتر مایع دریافت کند.این مقدار مایع در مقایسه با مقادیری است که میتوانیم با استفاده از سایر راههای تزریق، مصرف کنیم.
از این جهت، ست سرم زمانی استفاده میشود که میخواهیم مقدار زیادی از مایع را تزریق کنیم، یا زمانی که نیاز داریم دارو را در مقدار زیادی مایع رقیق کنیم تا مقاوت صحیح داشته باشد یا از سوزش و خراش جلوگیری کنیم. همچنین، به دلیل اینکه تزریق از راه ست سرم عموما شامل مقادیر بالاتری از مایع هست، داروهایی که توسط آن مصرف میشوند طی یک دوره طولانی مدت ( معمولا هر کجا از ۱۵ دقیقه تا چند ساعت) تزریق میشوند. بدیهی است که این تزریق از تزریق زیر جلدی یا عضلانی متفاوت است، زیرا این دو روش شامل تزریق کل دوز دارو به صورت همزمان است.
همچنین، تزریق از راه سرم سریعتر از شیوههای دیگر تزریق است چون مستقیما به خون میرسد، بنابراین زمانی استفاده میشود که انجام سریع تزریق دارو ضروری است.
دوزهای کم حجم سرم
ما اغلب داروهای سرم را در میزان بیشتری از مایع به وسیله تزریق مستقیم آن به داخل کیسه رقیق میکنیم ؛ با این حال، اگر مقدار مایعی که میخواهیم برای رقیق سازی استفاده کنیم نسبتا کم است، یا اگر با یک نوزاد یا بچه کوچک سر و کار داریم که قرار است حجم کمتری از مایع را هر روز دریافت کنند، راهی برای اندازه گیری حجم کمتر مایع نیاز داریم. در این موارد از بورت کنترل کننده حجم استفاده میکنیم که در تصویر زیر میبینیم:
اگر از نزدیک نگاه کنید، میبینید که میتوانیم مقادیر تا ۱۲۰ میلی لیتر را در بورت اندازه گیری کنیم و علامتهای روی پهلوی بورت ۱ میلی لیتری است. توجه داشته باشید که بورت در قسمت پایین دارای محفظۀ سرم و در قسمت بالا دارای گیرۀ غلتکی و پورت تزریق میباشد؛ دارو از طریق پورت تزریقی که در بالا قرار دارد تزریق میشود و با هر رقیق کننده ای که تجویز شده است، ترکیب میشود و سپس با استفاده از کالیبراسیون کنار بورت اندازه گیری میشود. گیرۀ غلتکی در بالای بورت وجود دارد به طوری که میتوانیم کیسه سرم را در بالای بورت آویزان کنیم که حاوی مایع بیشتری است از آنچه برای ترکیب دوز واحد با دوزهای مختلف نیاز داریم ؛ گیرۀ غلتکی اجازه میدهد که لوله بین بورت و کیسه را هنگامیکه بورت با دوز صحیح مایع پر شد، ببندیم و سپس برای ترکیب با دوز دوم آن را باز کنیم تا مایع بیشتری از این طریق تزریق شود.