G6PD Control H

کیت G6PD Control High 

یکی ازشایع ترین اختلالات آنزیمی وابسته به کروموزوم (Xq28)X کمبود آنزیم گلوکز 6 فسفات دهید رژناز در انسان می باشد.

کمبود این آنزیم در نوزادان باعث زردی شدید و همچنین بیلی روبین آنسفالوپاتی و عقب ماندگی ذهنی و مرگ می شود. در سنتز پنتوز فسفات اولین آنزیم کلیدی می باشد که در تولید NADPH دخالت دارد.

در افرادی که در معرض استرس اکسیداتیو حاصل از عفونت ها، داروها، برخی مواد شیمیایی و دانه های باقلا می باشند، کمبود این آنزیم باعث همولیز حاد می شود.

میزان کمبود این آنزیم را با بررسی فعالیت آن در گلبول های قرمز تشخیص داده می شود. برای اندازه گیری این فعالیت بهترین زمان آن وقتی است که بیمار جدیدا تزریق خون و حمله همولیتیک داشته باشد.

این کیت با روش های دستی و اتوآنالایزر جهت اندازه گیری کمی فعالیت آنزیم کیت G6PD (EC 1.1.1.49)  و باید توجه کرد که محتویات آن صرفا برای فعالیت های تشخیص آزمایشگاهی (IVD) مورد استفاده قرار می گیرد.

عواملی که باعث ایجاد نقص G6PD می شوند:

• عفونت های باکتریایی و ویروسی
• مصرف بعضی از داروها نظیر: مسکن و تب برها، آنتی بیوتیک ها، ضد مالاریا

علائم این نقص

• رنگ پریدگی
• خستگی بیش از حد
• تنفس کوتاه و سریع
• زردی پوست و چشم ها به ویژه در نوزادان
• بزرگ شدن طحال
• ادرار تیره رنگ

توجه

• تمام پسماندها باید طبق الزامات قانونی و محلی حذف و دور ریخته شوند.
• از وسایل تمیز و یکبار مصرف باید استفاده شود.
• هنگام کار با معرف ها از تماس دست ها با چشم و پوست خودداری شود و در صورت تماس، سریعا محل را شستشو دهید.
• از آنجایی که فعالیت این آنزیم ها بر اساس غلظت هموگلوبین یا تعداد گلبول های قرمز بررسی می شوند، باید قبل از آزمایش غلظت آن ها مشخص شوتد.
• این آنزیم ها به هیچ وجه نباید فریز شوند.
• پس از آن که نمونه لیز شد، فاقد پایداری لازم جهت اندازه گیری می باشد و باید آزمایش در عرض 41 دقیقه انجام شود.

شرایط انجام آزمایش G6PD

برای انجام آزمایش G6PD به نکات زیر دقت کنید:

• برای انجام این تست نیازی به ناشتایی ندارید و درضمن محدودیت مراقبتی برای انجام آن اعلام نشده است.
• پیش از انجام این تست ورزش نکنید.
• در زمان انتقال خون این تست نیز انجام می‌شود.

چگونگی بروز فاویسم 

درصورتی که آنزیم G6PD به میزان کافی در بدن موجود نباشید، سطح NADPH کم شده و گلبولهای قرمز در مقابل مواد اکسید کننده ضعیف می‌شوند.

در این هنگام اگر فرد دارو یا مواد غذایی مانند باقالی که اکسید کننده است را استفاده کند، هموگلوبین موجود در خون نیز اکسید می‌ شود. اگر هموگلوبین اکسید شود در جدار گلبول‌های قرمز خون (RBC) رسوب می‌کند.

بعد از مصرف مواد غذایی و دارویی اکسید کننده در روز‌های اول تا چهارم همولیز رخ می‌دهد. جز باقالا داروهایی مانند داروی آسپرین و فناستین ( نوعی داروی ضد التهاب) هم از جمله موارد اکسید کننده هموگلوبین بشمار می‌روند. چنانچه فرد مبتلا به فاویسم باشد و عفونت یا اسیدوز هم در بدن بوجود بیاید پیشرفت این بیماری سرعت بیشتری خواهد گرفت.

فاویسم به چند دسته تقسیم می‌شود؟

• کلاس ۱: در این حالت فرد از کمبود شدید آنزیم رنج می‌برد و دچار آنمی (کم خونی) مزمن نیز هست.
• کلاس ۲: بیمار دچار کمبود شدید آنزیم G6PD و همولیز متناوب است.
• کلاس ۳: سطح کمبود آنزیم خفیف است و در صورت مصرف مواد اکسید کننده بیماری تشدید می‌شود.
• کلاس ۴: کمبود آنزیم چندان قابل توجه نیست و عوارضی به دنبال ندارد.
• کلاس ۵: در این حالت افزایش آنزیم وجود دارد اما عوارض و علائمی در فرد دیده نمی‌شود.

تفسیر آزمایش G6PD

درصورتی که آزمایش نشان دهنده افزایش G6PD باشد موارد زیر مطرح می‌شود:

• فرد مبتلا به پرکاری تیروئید است.
• بیمار مبتلا و ناقل هپاتیت است.
• فرد از ترومبوسیتوپنی پورپورا ( نوعی اختلال در انعقاد خون) رنج می‌برد.
• درگیری به آنمی مگالوبلاستیک درمان نشده. این بیماری نوعی کم خونی بوده که به دلیل کمبود اسید فولیک یا ویتامین B12 رخ می‌دهد.

چنانچه آزمایش نشان دهنده کاهش سطح طبیعی G6PD باشد موارد زیر مطرح می‌شود:

• بروز بیماری همولیتیک غیر ایمونولوژیک در نوزادان.
• آنمی همولیتیک ناشی از مصرف داروها یا باقالا.

مقادیر نرمال آزمایش G6PD

• میزان سطح نرمال در این آزمایش در بزرگسالان بین ۵/۵ تا ۵/۲۰ واحد در گرم هموگلوبین است.
• محدوده نرمال این آنزیم برای نوزادان بین ۱۵/۱۰ تا ۷۱/۱۴ واحد در گرم هموگلوبین قرار دارد.

تست های مرتبط با آزمایش G6PD

عموما همراه با تست G6PD، آزمایش CBC نیز انجام می‌گیرد. آزمایش CBC خود شامل دیگر فاکتورهای موثر در عملکرد خون می باشد و در نتیجه و تشخیص بیماری فاویسم موثر است. تست CBC همان آزمایش شمارش کامل گلبول‌ های خونی می باشد. از این تست به منظور تشخیص بیماری‌ های شایع خونی مانند آنمی و کم خونی، انواع سرطان و کنترل روند درمان بیماری استفاده می‌شود.

علائمی که نشان می دهد سطح G6PD نرمال نیست. 

• مشاهده زردی به جای سفیدی چشم.
• افزایش ضربان قلب بدون فعالیت یا شوک قبلی.
• کاهش تمرکز و هوشیاری فرد.
• مشاهده لکه‌های تیره یا تیرگی کامل رنگ ادرار.
• احساس خستگی و ضعف عمومی بدن بدون فعالیت بدنی سنگین.
• بروز تب.
• احساس تنگی نفس.
• احساس سرگیجه.

آماده سازی
یک حجم از محلول معرف 4 را با یک حجم از محلول معر ف 2 مخلوط کنید.
نگهداری و پایداری
در صورت نگهداری در دمای 8-2 درجه سانتی گراد و محافظت از نور، کیت تا تاریخ انقضای ذکر شده بر روی جعبه  25-20 درجه سانتی گراد و یک هفته در دمای 8-2 درجه سانتی گراد پایدار است.
بهداشت، ایمنی و دفع مواد زائد
جهت حذف و دور ریز تمام پسماندها طبق الزامات قانونی و محلی عمل شود.
برای جلوگیری از آلودگی معرفها، از وسایل تمیز یا یکبار مصر ف استفاده نمایید. هنگام کار از دستکش استفاده کنید. از تماس معرفها با پوست و چشم خودداری کرده و در صورت تماس، موضع را با آب شستشو دهید.

روش انجام آزمایش
ابتدا µL 25 از خون تام را به نیم سی سی (µL 500 )محلول لیز کننده (R3) اضافه کنید و 5 دقیقه در دمای اتاق قرار دهید تا همولیز کامل شود.

نمونه همولیز	20µL
معرف کاری	20µL

مخلوط کنید و 5 دقیقه صبر کنید. جذب نوری اول را تعیین نموده (A1) اختال ف جذب نوری را پس از دقیقه اول (A2) دوم (A3) سوم (A4) چهارم (A5) و پنجم (A6) هر دقیقه نسبت به دقیقه قبل به دست آورید.

ریکاوری

نتایج به دست آمده از آزمون ریکاوری در محدوده Hb g/U 20.7 – 9.2 به شرح زیر می باشد:

Percent recovery	Observed Data	Expected Data
95.70%	2.9 U/g Hb	3.03 U/g Hb
100%	4.4 U/g Hb	4.4 U/g Hb
95.90%	9.4 U/g Hb	9.8 U/G Hb
95.70%	14.9 U/g Hb	15.6 U/g Hb
100%	20.7 U/g Hb	20.7 U/g Hb

نمونه ها
خون تام حاوی EDTA ،هپارین یا (ACD (dextrose citrate-acid .
از آنجا که فعالیت آنزیم G6PD بر اساس غلظت هموگلوبین یا تعداد گلبول های قرمز گزارش می شود، باید غلظت هموگلوبین یا تعداد گلبول های قرمز قبل از انجام آزمایش G6PD مشخص شود.
آنزیم G6PD در گلبول های قرمز به مدت یک هفته در دمای  8-2 درجه سانتی گراد پایدار است.
به هیچ وجه نباید نمونه را فریز کرد.
پس از لیز شدن، نمونه لیز شده فاقد پایداری الزم جهت اندازه گیری فعالیت آنزیم G6PD می باشد و بایستی آزمایش در عرض 41 دقیقه انجام شود.
در نمونه حاوی ACD ،پایداری اریتروسیت در مدت طوالنی حفظ می شود و نتایج شمارش RBC به دست آمده از این نمونه ها در طوالنی مدت (21 روز) از صحت کافی برخوردار است اما در نمونه های هپارینه و حاوی EDTA گلبول قرمز تا 2 روز پایدار است. به همین دلیل در صورت استفاده از نمونه های هپارینه بهتر است نتایج براساس  هموگلوبین گزارش شود.

روش انجام آزمایش
ابتدا µL 25 از خون تام را به نیم سی سی (µL 500) محلول لیز کننده (R3) اضافه کنید و 5 دقیقه در دمای اتاق قرار دهید تا همولیز کامل شود.

کالیبراسیون
این روش بر اساس جذب مولی NADPH در طول موج 340nm استاندارد شده است. اندازه گیری میزان افزایش جذب نوری (ΔA) در 340nm متناسب با فعالیت آنزیم می باشد.

دامنه مرجع

U/1012RBC(at 37°C)	U/g Hb (at 37°C)
≤ 290	≤ 10.01	Deficient
290 – 411	10.1 – 14.19	Intermediate
≥ 411	≥ 14.19	Sufficient

دقت
آزمایشها با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر در دمای 37 درجه سانتی گراد انجام شده است.

Within-run

(%)CV	Mean (U/L)	n	Level
0.4	717	20	Low
0.2	1713	20	High

Between-run

(%)CV	Mean (U/L)	n	Level
1.3	726	20	Low
0.9	1715	20	High

عوامل مداخله گر

کدورت	کدورت ناشی از تری گلیسیرید تا غلظت dL/mg 200 باعث تداخل نمی شود.
بیلی روبین	بیلی روبین تا غلظت dL/mg 16 باعث تداخل نمی شود.
گلوکز	گلوکز تا غلظت dL/mg 400 باعث تداخل می شود.
هموگلوبین	هموگلوبین تا غلظت L/5g باعث تداخل نمی شود.
اسید آسکوربیک	اسید اسکوربیک تا غلظت dL/mg 20 باعث تداخل نمی شود.