آزمایش HBA1C CAL SET، یک آزمایش خون بسیار رایج می باشد که برای غربالگری بیماران دیابتی کارآیی داشته و نشان می دهد بیماران به چه میزان در کنترل بیماری دیابت موفق بوده اند.

آزمایش هموگلوبین ای وان سی(Hb A1C)   نشانگر میزان گلوگز (قند) همراه با هموگلوبین موجود در خون  و میانگین قند خون بیمار در 2 تا 3 ماه گذشته  است . بنابراین در صورتی که میزان قند خون در 2 یا 3 ماه گذشته بالا باشد نتیجه این آزمایش نشان دهنده کنترل نامناسب قند خون و در نتیجه امکان بروز عوارض بیشتر دیابت می باشد.

به عنوان مثال مقدار هموگلوبینA1C  بین 6، 7و 8 درصد به ترتیب بیانگر قند خون حدود 120 میلی گرم بر دسی لیتر، 150 میلی گرم بر دسی لیتر و  180 میلی گرم بر دسی لیتر طی 3-2 ماه گذشته است.

کاربرد آزمایش HBA1C CAL SET

  • اگر شخص مبتلا به دیابت باشد، آزمایش HbA1c می تواند به نظارت بر وضعیت و سطح گلوکز کمک بزرگی به شخص بکند.
  • آزمایش HbA1c ممکن است برای بررسی دیابت یا پیش دیابت در بزرگسالان استفاده شود.

تفسیر آزمایش HbA1C 

نتایج HbA1c بر حسب درصد ارائه شده است. نتایج معمولی در زیر آمده است.

  • نرمال: HbA1c زیر 5.7٪
  • پیش دیابت: HbA1c بین 7/5 تا 4/6 درصد
  • دیابت: HbA1c 6.5٪ یا بالاتر

اگر احیانا کم خونی یا نوع دیگری از اختلالات خونی دارید، آزمایش HbA1c ممکن است برای تشخیص دیابت دقت کمتری داشته باشد.

A1C نرمال چند است و قند خون سه ماهه باید چند باشد؟ 

مقدار نرمال و مناسب HbA1C در خون باید کم‌تر از ۴۲ میلی مول در مول باشد. اگر این مقدار بین ۴۲ تا ۴۷ میلی مول در مول باشد در این صورت شخص در معرض ابتلا به دیابت است. اگر نتیجه آزمایش، مقدار بیش از ۴۸ میلی‌مول در مول را نشان بدهد بدین معناست که شخص به دیابت مبتلا شده است.
اشخاص باید هر سه تا شش ماه یکبار این تست را انجام دهد. آزمایش HbA1C در دوران بارداری نیز تجویز می‌شود. همچنین انجام این تست در بازه‌های زمانی مشخص برای مدیریت قند خون افراد مبتلا به دیابت نیز ضروری است.

شرایط آزمایش HBA1C CAL SET

آزمایش میانگین قند سه ماه خون به ناشتایی نیازی ندارد. اما برخی شرایط می‌توانند بر نتیجه تست تاثیر منفی داشته باشند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:‌

  1. مصرف برخی از داروهای خاص مانند استروئیدها
  2. مشکلات مربوط به گردش خون
  3. مالاریا
  4. اگر قبل از آزمایش دچار استرس شده باشید یا دچار بحران افسردگی هستید نتیجه آزمایش تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
  5. عوامل وراثتی مانند خونریزی داخلی یا سایر بیماری‌ها. به همین خاطر توصیه می‌شود که در صورت ابتلا به هرگونه بیماری، حتما به پزشک مراجعه شود.

عوامل ابتدا به دیابت

موارد گوناگونی وجود دارند که می‌توانند ریسک ابتلا به دیابت را افزایش دهند از جمله:

  • عوامل ژنتیکی و پیشینه خانوادگی
  •  عفونت ویروسی یا باکتریایی
  • بیماری‌های خود ایمنی
  • سندروم تخمدان پلی‌کیستیک. زمانی که بدن در برابر انسولین مقاومت نشان دهد، زمینه برای ابتلا به دیابت نوع ۲ فراهم می‌شود.
  • سندروم کوشینگ. در این بیماری، هورمون کورتیزل به مقادیر زیاد در بدن ترشح شده و سطح قند خون را در بدن افزایش می‌دهد.
  • بیماران مبتلا به گلوکاگونما. در این بیماری بین مقدار انسولین و گلیکوژن تعادل وجود ندارد. این امر ریسک ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد.

اهمیت کنترل هموگلوبین A1C 

 HbA1c نشان دهنده شرایط و وضعیت مدیریت دیابت در دراز مدت می باشد و مطالعات مختلف نشانگر این است که حفظ آن در محدود هدف تأثیر به سزایی در پایین آمدن امکان بروز و پیشرفت عوارض درازمدت دیابت خواهد داشت. ضمنا باید در این مورد را در نظر داشت تحلیل درست HbA1c بدون در نظر گرفتن نوسان قندهای روزانه ممکن نمی باشد و این دو باید در کنار هم در نظر گرفته شوند.

سطح آزمایش هموگلوبین HBA1C CAL SET سطح قند خون متوسط تخمین زده شده

  • ۵درصد   (۹۷mg/dL (5.4 mmol/L
  • ۶درصد   (۱۲۶mg/dL (7 mmol/L
  • ۷درصد   (۱۵۴mg/dL (8.5 mmol/L
  • ۸ درصد  (۱۸۳mg/dL (10.2 mmol/L
  • ۹ درصد  (۲۱۲mg/dL (11.8 mmol/L
  • ۱۰ درصد (۲۴۰mg/dL (13.3 mmol/L
  • ۱۱ ردصد (۲۶۹mg/Dl (14.9 mmol/L
  • ۱۲درصد  (۲۹۸mg/dL (16.5 mmol/L
  • ۱۳درصد  (۳۲۶mg/dL (18.1 mmol/L
  • ۱۴ درصد (۳۵۵mg/dL (19.7 mmol/L

اثر آزمایش قند دراز مدت ممکن است در موارد خاص محدود شده باشد. مثلا:

  • اگر فرد خونریزی شدید یا مزمن را تجربه کرده باشد، ذخایر هموگلوبین شاید تخلیه شود و این مورد امکان دارد نتایج آزمایش هموگلوبین a1c را به صورت اشتباه کم نشان دهد.
  • اگر شخص کم خونی یا فقر آهن داشته باشد، نتایج آزمایش قند دراز مدت ممکن است بصورت اشتباه بالا باشد.
  •  بیشتر افراد فقط یک نوع هموگلوبین دارند که هموگلوبین A نامیده می شود. اگر فرد یک فرم غیر نرمال از هموگلوبین (شناخته شده به عنوان یک نوع هموگلوبین) داشته باشد، A1C نتیجه آزمون ممکن است به صورت کاذب بالا و یا پایین نشان داده شود. تنوع هموگلوبینی اغلب در افراد سیاه پوشت و مردم مدیترانه ای و یا جنوب شرق آسیا یافت می شود. انواع هموگلوبین را می توان با تست های آزمایشگاهی مورد تایید قرارد داد. اگر شما با یک نوع هموگلوبین تشخیص داده شوید، آزمایش هموگلوبین a1c شخص ممکن است لازم باشد برای نتایج دقیق تر آزمایشگاه تخصصی تجویز گردد.
  • اگر شخص اخیرا انتقال خون یا دیگر اشکال کم خونی همولیتیک داشته باشد، این آزمایش مفید نمی باشد؛ زیرا نتایج ممکن است به صورت کاذب پایین نشان داده شود.

شایان ذکر است که محدوده طبیعی برای نتایج آزمایش هموگلوبین a1c امکان دارد تا حدودی در میان آزمایشگاه های مختلف متفاوت باشد. اگر شخص با پزشکی جدید مشورت و یا به یک آزمایشگاه دیگر مراجعه کرده باشد، ضروری است که این تغییرات ممکن در هنگام تفسیر نتایج آزمایش A1C در نظر گرفته شوند.

نظرات دوستان